آآلودگی به بیماری های قارچی بذرزاد در ذرت هیبرید (Zea mays L.) در شرایط مختلف اقلیمی و مدیریت مختلف زراعی

به منظور بررسی اثر عوامل محیطی در سالها و مناطق مختلف کشت بر آلودگی به بیماریهای قارچی بذرزاد در ذرت هیبرید، آزمایشی در دو سال در سه منطقه اصلی تولید و مصرف بذر ایران در قالب طرح کرتهای خرد شده اجرا شد. برای تنوع بیشتر شرایط محیطی، لاینهای والدینی ذرت رقم 704 در سه تیمار مختلف تاریخ کاشت و نیز پنج تیمار مختلف تراکم بوته والد مادری کشت شدند. پس از برداشت بذرها، آزمون آزمایشگاهی ارزیابی درصد آلودگی به قارچهای فوزاریوم، پنی سیلیوم و آسپرژیلوس انجام شد. نتایج نشان داد اثر منطقه کشت، تاریخ کشت و تراکم بوته بر روی درصد آلودگی معنیدار، اما در دو سال متفاوت بود. با افزایش تراکم بوته، درصد آلودگیهای قارچی بطور معنیداری افزایش یافت. نمودارهای رگرسیون ساده و دو جمله ای بین داده های هواشناسی و درصد آلودگیها نشان داد دما و رطوبت نسبی بسیار زیاد و بسیار کم موجب افزایش میزان آلودگی به فوزاریوم شد. در مورد قارچ پنی سیلیوم با افزایش رطوبت نسبی هوا، میزان آلودگی افزایش یافت. همچنین با افزایش ساعات آفتابی و یا کاهش میزان ابرناکی، میزان آلودگی کاهش یافت. تنها رابطه ای که در همه انواع قارچهای بیماریزا اثر مشابه داشت اثر میزان نزولات جوی در طی نمو و رسیدگی بذر بود که با افزایش نزولات، میزان آلودگی افزایش یافت. لذا برای کاهش آلودگیها، تولید بذر ذرت حتی المکان باید در مناطقی انجام شود که میانگین ساعات آفتابی در طول دوره نمو بالاتر بوده و نیز از برخورد زمان برداشت با بارندگیهای پاییزه اجتناب گردد.